28 november 2018
Sint-Rombouts geeft geheimen prijs
«Dit is een ‘Van Eyck’ op een muur.» Dinsdagavond stelden de onderzoekers van de interieurafwerkingen van de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen hun bevindingen voor aan het publiek. Bleek dat de zeven vrouwen heuse schatten hadden aangetroffen. «We hebben ons geamuseerd», lacht kunsthistoricus Marjolein Deceuninck.
In augustus 2017 trokken zeven vrouwen zonder hoogtevrees en met een grenzeloze nieuwsgierigheid de kathedraal in om er de muurschilderingen aan een grondig onderzoek te onderwerpen. Soms op stellingen van dertig meter hoog en dwars door meer dan 25 afwerkingslagen heen. Begin oktober zetten ze een punt achter hun werk en dinsdagavond konden ze de eerste resultaten voorstellen. «We hebben even gevreesd dat we een heel jaar alleen maar kalklagen zouden vinden, maar plots vonden we een muurschildering. Dat heeft zich daarna met de regelmaat van de klok herhaald», glundert Marjolein Deceuninck.
Muurschilderingen
Blijkt dat de kathedraal tussen 1250 en 1600 een pak kleuriger was dan de Mechelaars haar nu kennen. Bijna overal troffen de onderzoekers tekeningen aan, ondanks de verfverwijderingscampagnes van de negentiende eeuw. Vooral in de kapellen van de kooromgang: in de kapel van Zellaar werden muziekbanden aangetroffen, in die van de kruisbooggilde een kruisboog, bloemmotief en wapenschild. In de kapel van het Broederschap van het Heilig Sacrament prijkt dan weer een schattig lam op de muur. Bijzonder is de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozekrans, links van de hoofdingang. Daar troffen de onderzoekers het hoofd van een lijdende Christus aan, waarschijnlijk onderdeel van een statie van een kruisweg. «Dit is de kwaliteit van een Van Eyck», oordeelt Deceuninck.
Behouden
Op de gewelven werden dan weer rode driehoeken met daarrond zwarte decoratieve motieven aangetroffen. Vraag is: wat gaan we daar nog van zien na de geplande binnenrestauratie? «Sint-Rombouts was rijkelijker gedecoreerd dan we dachten. Ze kan de concurrentie met Antwerpen zeker aangaan. Veel van wat we vonden, is fragmentarisch, maar een aantal schilderingen kunnen behouden blijven bij de binnenrestauratie. Het is aan de provincie en de ontwerper om daarover te beslissen.» Wie meer te weten wil komen over de restauratie, kan te rade gaan in een nieuwe brochure van de dienst Erfgoed – het eerste nummer in de reeks ‘Op de werf’.
